Laatste berichten Maand: september 2023

Het is de derde zaterdag in september, sterfdag van André Hazes. De avond nadert en een flinke regenbui zorgt ervoor dat ik de schemerlampen al vroeg aandoe. Ik nestel me op de bank en pak mijn nieuwe boek: ‘Voor ieder wat waars’ van Rob Wijnberg. Een boek over hoe waarheid ons verdeelt en ons ook weer kan samenbrengen. Omdat ik binnenkort naar zijn theater voorstelling ga lijkt het me fijn om wat ingelezen te zijn. Het is tenslotte een heel thema dat hij aanpakt. Na een uurtje lezen stop ik ermee. Even weer naar het hier en nu: lui, regen en schemer. Geheel in sfeer pak ik de zapper en zet ik de tv aan. Raak! Ik word meegenomen in de politieke stand van zaken op dit moment. De partij peilingen doen het goed met hun immense nieuwswaarde. Overstappers van CDA naar BBB en NSC spreken zich hartstochtelijk uit over hun behoefte aan nieuwe politiek, volgens mij een behoefte van de gemiddelde Nederlander. Maar wat is dan die nieuwe politiek? Willen we meer dan oude wijn in nieuwe zakken?

Toen, langgeleden, de zondvloed dreigde, zocht Noach zijn heil in technologie: een gigantische ark. In de bouw van een groot schip dus, of, meer hedendaags geïnterpreteerd, in het aanleggen van een genetische databank. Welk landdier aan Noach’s aandacht ontsnapte en niet langdurig het hoofd boven water kon houden, was de klos.

Gisteren heb ik met verbazing zitten kijken naar Prinsjesdag. We maken het wederom onnodig ingewikkeld. Partijen vallen over elkaar heen om armoede te bestrijden en hebben de mond vol van bestaanszekerheid. Zoals ik al jaren in eerdere artikelen in de media heb geschreven. Zo moeilijk kan het niet zijn. We voegen wederom enkel complexiteit toe door weer geld rond te gaan pompen via toeslagen. Onnodig complex en we weten inmiddels wat er van komt. Een boel ellende en het kost de belastingbetaler nog veel meer omdat het controlesysteem op volle toeren moet gaan draaien… En het geld komt ook niet eens bij de mensen terecht op het moment dat ze dat het hardst nodig hebben.

Transitie. Ik vind het een rot woord omdat het gewone taal vervangt door ongewone taal. Het woord heeft verschillende betekenissen. Bijvoorbeeld in de gehandicaptenzorg gaat transitie vooral over de overgang van de ene levensfase naar de ander zoals het bereiken van de mijlpaal van 18 jaar. Het is in zorgland een begrip omdat het vele gevolgen heeft voor de zorg die dan in een keer niet meer nodig schijnt te zijn. De zogenaamde transitiepoli kan hierin begeleiden. Transitie is ook een vakterm voor het zich verplaatsen van de ene plek naar de ander, bijvoorbeeld uit de rolstoel naar het bed. We kennen allemaal transitie als het aangaan van een nieuwe identiteit en in de huidige maatschappij is transitie de grote verandering waar we middenin zitten en die ons de goede kant op moet helpen van welvaart naar welzijn. Daar wil ik iets meer over zeggen, iets serieus.

Wij mensen willen allemaal gelukkig zijn. Hoe verschillend we als mensen ook mogen zijn, we delen hetzelfde geluksstreven. Geluk speelt dan ook de hoofdrol in Betekeniseconomie. De inrichting van de economie is expliciet een middel om zo maximaal mogelijk menselijk geluk te veroorzaken. Dat betekent dus dat economie wat mij betreft een expliciet existentiële aangelegenheid is.

Een beroemde uitspraak van Martin Luther King is dat je niet de hele trap hoeft te zien, om de eerste stap te kunnen zetten. Vertrouwen is noodzakelijk. Hoewel, bij absolute zekerheid is vertrouwen wellicht overbodig. In onze wereld, schijnbaar vol van maakbaarheid en zekerheid, lijkt vertrouwen onnodig. Vertrouwen overbrugt de ‘zekerheid’ van vandaag met de ongewisse toekomst. Het verbindt de zichtbare eerste stap, met de nog niet zichtbare belevenissen van onze toekomstige reis. Vertrouwen en geloof zijn van eenzelfde orde: noodzakelijk als we niet zeker zijn van wat komt.

In aanloop naar de verkiezingen in november zien we een aantal bijzondere dingen gebeuren. Aan de ene kant struikelen de hardroepers op social media bijna over elkaar om schande te spreken (of schreeuwen) over het nog steeds groeiend aantal vertrekkende politici, terwijl een aanzienlijk deel van diezelfde groep hardroepers vóór de val van het kabinet hun afschuw uitsprak over de zittende Kamerleden en bestuurders. Aan de andere kant zien we juist een oproep voor nog meer nieuwe Kamerleden – bij Volt en D66, óf een oproep voor meer lokaal gebonden politici, bij de nieuwe partij van Pieter Omtzigt. Daarbij lijkt het erop dat niemand de juiste basisvragen stelt.

De haatdragende kant van social media, met name die van X (voorheen Twitter), stond centraal in een aflevering van het achtergrondenprogramma Zembla. Het programma traceerde een aantal vuilspuiers en vroeg ze naar hun drijfveren. Ze bleken niet goed snik en je kreeg zo maar het gevoel dat ze geen idee hadden wat ze aanrichtten met hun vaak bedreigende teksten, alsof ze het in de voetbalkantine riepen in plaats van de wijde wereld injoegen.