Jan Willem de Graaf wil er voor waken dat een basisinkomen leidt tot een leeg bestaan. Geluk Centraal bepleit zo’n basisinkomen, maar noemt dat, mede om die reden, een Maatschappelijk Inkomen. En belastingen worden een Maatschappelijke Bijdrage.
Jaswine Elahi beschrijft hieronder een experiment met het basisinkomen in Amsterdam-Noord. Uit haar onderzoek kwamen veel voordelen naar boven voor de deelnemers. Maar ook beschrijft ze de dilemma’s waar de deelnemers tegen aan liepen. Geluk Centraal is een voorstander van een basisinkomen. Wij noemen dat het Maatschappelijk Inkomen. Het geldt voor iedereen en wordt door de staat verstrekt. Zo blijven de gevonden voordelen overeind en worden de beschreven dilemma’s weggenomen. Tegenover het Maatschappelijk Inkomen staat de Maatschappelijke Bijdrage: wat doe jij voor de maatschappij. Ook die geldt voor iedereen.
Geluk Centraal is een voorstander van een Maatschappelijk Inkomen. Dat zorgt ervoor dat je je geen zorgen meer hoeft te maken over of je wel rond kunt komen aan het eind van de maand. Door die zekerheid gaat men – zo tonen diverse onderzoeken aan – zich meer richten op activiteiten die voor henzelf een grote toegevoegde waarde hebben. Ook de maatschappij plukt daar de vruchten van. Als iedereen doet waar hij/zij/hen gelukkig van wordt, wordt de maatschappij immers ook gelukkiger. Maar er is ook een basisbijdrage: Wat geef jij terug aan de maatschappij.
De internationale ‘Dag van het Geluk’ is in het leven geroepen door de Verenigde Naties in 2012, symboliseert een wereldwijde erkenning van het belang van geluk en welzijn in het menselijk leven. Nederland, een land dat vaak hoog scoort op geluksschalen, stond ook dit jaar weer in de top 10 van het World Happiness Report. Maar initiatiefnemer Wim-Heerke Spronk begrijpt dat geluk meer is dan alleen een statistiek; het is een fundamenteel recht dat voor iedereen toegankelijk moet zijn.
Het was even een kort item in het nieuws: de VN had een speciaal gezant naar Nederland gestuurd om de huisvesting in ons land te onderzoeken. Zijn eerste bevindingen: we hebben helemaal geen asielprobleem, we hebben een huisvestingsprobleem door tal van verkeerde politieke beslissingen.
Gisteren heb ik met verbazing zitten kijken naar Prinsjesdag. We maken het wederom onnodig ingewikkeld. Partijen vallen over elkaar heen om armoede te bestrijden en hebben de mond vol van bestaanszekerheid. Zoals ik al jaren in eerdere artikelen in de media heb geschreven. Zo moeilijk kan het niet zijn. We voegen wederom enkel complexiteit toe door weer geld rond te gaan pompen via toeslagen. Onnodig complex en we weten inmiddels wat er van komt. Een boel ellende en het kost de belastingbetaler nog veel meer omdat het controlesysteem op volle toeren moet gaan draaien… En het geld komt ook niet eens bij de mensen terecht op het moment dat ze dat het hardst nodig hebben.
Een nieuw sociaal contract, dat is precies wat Nederland nodig heeft. Want we zijn als landje nogal vastgelopen met de huidige contracten tussen overheid en samenleving. Heel veel ervan zíjn niet eens sociaal. Geluk Centraal heeft wel een idee over die contracten.
Samen met de vooruitdenkers van Geluk Centraal ben ik een sterk voorstander van dienend leiderschap en een revolutionaire herdefiniëring van de rol van geld in onze samenleving. Het is de hoogste tijd om kritisch te kijken naar de rol van banken en energiebedrijven en de verantwoordelijkheid die zij hebben tegenover de mensen die ze zouden moeten dienen. De huidige situatie, waarin huishoudens worstelen terwijl deze bedrijven buitensporige winsten behalen, is niet houdbaar en benadrukt de dringende noodzaak van verandering. Het is hoog tijd om te streven naar een economisch systeem dat niet alleen welvaart creëert, maar ook rechtvaardigheid en welzijn voor iedereen bevordert.
De Haagse politieke kopstukken verlaten de arena. Tijd voor opvolgers die het anders doen. En daarom ook een heel goede tijd voor een ander systeem. Met een zakenkabinet en een maatschappelijk inkomen als sociaal vangnet. Rutte wordt geroemd om zijn harde werken. Maar sinds wanneer is hard werken eigenlijk een kwaliteit om te roemen? Het gaat er toch om de goede te dingen te doen? En dat is precies wat Rutte heeft nagelaten. Hij had niet eens een visie, dus wíst niet eens wat de goede dingen waren die hem te doen staan. In plaats van rustig koers te houden was hij voortdurend bezig te hozen. En dat is hard werken.
Onze democratie staat onder druk. De samenleving pikt het niet meer dat een vooruitgeschoven elite de lakens uitdeelt. Van de liberale gedachte dat iedereen alles kan bereiken als hij maar wil, daar blijkt na veertig jaar oefenen niks van te kloppen. Het maakt wel degelijk uit waar je wieg staat. Daarom gaan we met gele hesjes of trekkers de straat op en stemmen we op populistische partijen.