In deze podcast van Geluk Centraal, de nieuwe beweging die zich inzet voor een fundamentele systeemverandering om geluk centraal te stellen, gaat podcast host Rudi Bartels in gesprek met mede-oprichter en Orthopedagoog Mia Nijland over ‘het systeemmoeras’ in de zorg.
‘Dit mag nooit meer gebeuren’, zo luidde het mantra na de financiële crisis van 2008. Vele onderzoeken volgden, onder meer naar hoe economen het zó mis hadden kunnen hebben. De lessen van de complexiteitswetenschappen werden toegepast op de financiële sector. Dat leidde tot de eensluidende conclusie dat er systeemrisico’s in de financiële sector zaten die plotsklaps konden leiden tot een crash.
Met al dat geschrijf en gepraat werd niet veel gedaan. Ja, er kwamen hogere bankbuffers, meer regels en toezicht op risico’s, maar geen aanpassingen in het systeem zelf. Sturen met spreadsheets op enkelvoudige risico’s, dat was wel zo overzichtelijk.
Als de poortwachters van ons zorgsysteem naar het Malieveld gaan om te protesteren, dan is het serious business, want die keurige huisarts, die gaat toch niet de straat op om actie te voeren? Wel dus. Ze zijn het zat dat anderen hen opleggen wat ze moeten doen. Wie is hier nu de professional!
Richten we ons leven in naar de systemen die we hanteren, of ontwikkelen we systemen die ons leven beheersen. Systeembevrediging… als je een keer op dat denkspoor zit en je kijkt om je heen, dan komt die ene vraag zo maar op: ben ik nou gek?
We lopen vast met onze samenleving omdat de fundamenten wankelen. Geluk Centraal komt daar voortdurend achter vanwege onze werkwijze de systemen waarop we ons land regelen eerst tot het fundament terug te analyseren en om vandaar te gaan herbouwen. Maar al te vaak ontdekken we dan dat het fundament er heel anders uitziet dan wat je zou vermoeden op basis van wat er op gebouwd is.
De vakantieperiode is aangebroken, een moment van rust en reflectie. Dit biedt een uitgelezen kans om terug te blikken op de ontwikkelingen sinds mijn artikel ‘Anders denken, betekent fundamenteel anders doen’ in het FD en andere media eind 2021. Hierin pleitte ik voor een noodzakelijke systeemvereenvoudiging, en de oprichting van Vereniging Geluk Centraal volgde kort daarna.
Stel je eens voor dat we een bondscoach hebben die niks van voetballen afweet… Ja? Heb je hem? Stel je dan eens voor dat ons armoedebeleid gemaakt wordt door mensen die niks van armoede afweten.
Als armoede je leven bepaalt… ‘Gewoon mens zijn’ is er dan haast niet bij. Het is te gek voor woorden wat je dan uit de kast moet halen om je hoofd boven water te houden. Beleidsmakers hebben geen idee. Daarom schreef Tim ’s Jongens een boek om armoede aan hen uit te leggen.
De uitdagingen van vandaag worden vaak doorgegeven aan de volgende generaties zonder rekening te houden met de gevolgen voor hun toekomst. De beslissingen die nu genomen worden door de huidige leiders in de overheid en het bedrijfsleven, zullen diepgaande effecten hebben op de kwaliteit van leven van onze kinderen en kleinkinderen. Toch lijkt de huidige generatie leiders vaak vast te houden aan verouderde ideeën en methoden, waardoor echte vooruitgang stagneert.
Fruitbomen staan in hun bloesem. Dé tijd van het jaar om stuifmeel op de stamper te krijgen zodat we straks appels en peren eten kunnen. Dat is werk voor insecten. Maar die worden doodgespoten door agro-industriële boeren.