Laatste berichten Circulaire economie

Als een vuur verspreiden alle nieuwe technologieën zich, in alle richtingen, van mobiliteit tot luchtvaart, van ICT tot genetische manipulatie, en van AI tot stedenbouw. Allemaal technologieën – complexe niet organische ‘bestanden’ – die als ze niet actief gevoed worden, snel zouden vervallen, en weer door de natuur zouden worden overwoekerd en geïncorporeerd. Wij mensen hebben er wereldwijd een 24/7 dagtaak aan, om al deze systemen van grondstoffen en energie te voorzien. Ondertussen eten deze systemen onze planeet op: de mensgemaakte massa weegt naar schatting in 2050 twee keer zoveel als alle levende organismen bij elkaar (alle planten en dieren). Dat is niet vol te houden. Wij mensen zijn geen plaag, wij voeden een plaag: het artificiële. De olifant in de kamer mag niet langer genegeerd worden! Hoe zit dat? 

De paus zei bij de val van het communisme, dat daarmee het kapitalisme niet gewonnen had. Jason Hickel analyseert in ‘minder is meer’ dat het hoog tijd wordt dat we het kapitalisme eindelijk eens de nek omdraaien. Kapitalisme vernietigt de aarde. Door te groeien om te groeien helpen we onze bestaanskansen hier op aarde om zeep. En op weg daarnaar toe is het gros van de mensen ook nog eens ongelukkig. Zij moeten slaafs werk verrichten voor een klein clubje rijken.

Ruud Steltenpool: “Ik schrok van dit gegeven, maar ook van dat ik dit gevaar enorm had onderschat; Zelfs de doodnormale materialen, die niemand als schadelijk bestempelt, zijn dat op een andere manier dus tóch. Ondanks ook mijn dagelijkse ratrace in ‘het systeem’, kwam deze gedachte steeds weer terug en ik begon het te bevragen in de hoop dat het me iets zou vertellen over een oplossingsrichting. Eentje die ons ook aanzet tot een zodanige mentale omslag dat we rigoureus dingen anders of juist niet gaan doen; dingen waarvan we grotendeels wel weten hoe het anders moet.”

Wat is de overeenkomst tussen Mathijs, Ali B., Balenciaga en Vandaag Inside? Ze zijn allemaal gecanceld! Of je nu een persoon, een modemerk of TV-programma bent: als je je onwenselijk gedraagt word je gecanceld. Mijn voorspelling: dat gaat ook gebeuren voor vastgoed met een negatieve klimaatimpact.

“Ik trek op deze plek regelmatig gangbare economische theorieën en methoden in twijfel. Dat schuurt blijkbaar. Ben ik dan een rare econoom? Of is het maar een mening?”

Klimaatverandering, consuminderen, circulaire economie… We hebben er de mond van vol, maar we gedragen ons er niet naar. Met initiatieven als Black Friday stimuleren we hebzucht, vervuiling en slavenij. Geluk Centraal pleit dan ook voor Green Friday. Laten we een dergelijk initiatief aangrijpen om bewust te worden van ons gedrag en proberen met z’n allen hier naar te handelen.

Populisten bluffen de problemen waar we ecologisch voorstaan weg en schuiven ze daarmee door naar volgende generaties. Vier populistische statements: 1. Nederland voor de Nederlanders, 2. De ‘gewone’ Nederlander heeft recht op zijn/haar welvaart, 3. Nederland zit vol, geen asielzoekers er meer bij en 4. Ons Nationaal opleidingsniveau is superieur – houd ik hier tegen het licht van de cijfers.

Amazone, Uber, Meta, Booking.com, Airbnb, het zijn in de kern bedrijven die een prachtige dienst aanbieden. Maar het zijn monopolisten geworden, die niet per definitie het belang van de samenleving dienen. En juist dat belang voor de samenleving, dat is die mooie dienst zie ze te leveren hebben.

Je huis warm houden, als starter een woning vinden, geen opvang voor asielzoekers, personeelstekort, auto rijden, gezond leven… Nederland telt op dit moment een flink aantal crises. In de ogen van Geluk Centraal komt alles samen in het organiseren van een goede huisvesting. Wim-Heerke Spronk, initiatiefnemer en bestuursvoorzitter Geluk Centraal zegt daarover: “Het is tijd voor de volgende en grotere stappen. Maak morgen nu!”

Economie volgt de ecologie en is daaraan ondergeschikt. Althans, dat is de bedoeling: want nomos is de uitvoering van de logica. Het is wat Geluk Centraal daarom logisch onze beprijzing van wat we kopen te herzien. Geldelijk gewin moet niet voorop staan, de waarde moet bepaald worden naar gelang het gekochte vervuilt. Kortom: de vervuiler moet betalen.

Pur, glaswol, radongas, afwasmiddelen, dicht gepleisterde muren… we halen rare bokkensprongen uit om ons huis energiezuiniger te maken, het schoon te houden en er lekker comfortabel in te kunnen wonen. Maar met de kennis van nu én met die van tóen, word je van veel van die keuzes niet zo gelukkig.

Geluk Centraal vindt dat Nederland hard aan een update toe is, bijvoorbeeld bij de inrichting van ons landsbestuur of bij de inrichting van de zorg. Gelijkheid is daarbij één van de pijlers waarop de denkrichtingen van Geluk Centraal gebaseerd zijn. We laten ons ook graag inspireren door voorbeelden waar het nu al anders gaat. Zo namen we een kijkje bij het Openbaar Vervoer-systeem van Luxemburg.