Laatste berichten Gelijke kansen

Nog vier dagen, dan mogen we weer stemmen. We vullen hokjes in, debatteren aan keukentafels en hopen op verandering. Maar diep van binnen weten we: de kans is groot dat we straks hetzelfde doen als twee jaar geleden. We stemmen zoals we altijd hebben gestemd, op de partijen die we kennen, in het systeem dat we kennen. En dus krijgen we wat we altijd kregen.

Nederland staat aan de vooravond van een fundamentele verschuiving. De generatie die na de oorlog de welvaart heeft opgebouwd, de zogenoemde babyboomers, maakt langzaam plaats voor een nieuwe generatie. Wat zij achterlaten, is niet alleen een land dat economisch sterk is, maar ook een samenleving waarin de kloof tussen arm en rijk groeit. Een belangrijk deel van deze ongelijkheid komt voort uit wat velen inmiddels ‘gekregen geld’ noemen: de forse waardevermeerdering van woningen en andere vermogensbestanddelen. Het is een stille overdracht van rijkdom die niet het gevolg is van harder werken of meer presteren, maar van het toevallig bezitten van het juiste bezit op het juiste moment.

Wij, de verenigde vooruitdenkers en wetenschappers van Geluk Centraal, geloven dat een fatsoenlijke samenleving niet slechts een ideaal is, maar een fundament waaraan we nu moeten bouwen. In de aanloop naar de verkiezingen roepen wij op tot een herwaardering van waarden die te lang op de achtergrond zijn geraakt: gelijkheid, gezondheid, groen en gedrag. Deze vier pijlers vormen de ruggengraat van onze visie, ze zijn onlosmakelijk verbonden met geluk en welzijn.

We kennen allemaal het beeld: de jongens van de Zuidas. Strak in pak, glimmende schoenen, telefoon altijd in de hand, voortdurend jagend op de volgende deal. Het draait om status, dure auto’s, luxe horloges en het zo snel mogelijk binnenhalen van zoveel mogelijk geld. Maar deze manier van kijken naar werk en naar de samenleving beperkt zich allang niet meer tot die ene straat in Amsterdam. ‘Hollow Hustle’, het individueel najagen van winst zonder inhoud of waarde, alles voor het geld, koste wat het kost, is langzaam doorgedrongen tot talloze sectoren. Vastgoed, consultancy, bouw, zorg, techniek. Overal zie ik het terug. En helaas: “ik kom het bijna dagelijks tegen.”

Stel je een wereld voor waarin we niet meer denken in hokjes. Geen labels als hoog- of laagopgeleid, statushouder, theoretisch of praktisch. Een wereld waarin elk mens telt om wie hij of zij is, niet om welk diploma er op het CV staat. Waarin we niet langer proberen iedereen te persen in hetzelfde stramien, maar waarin we beginnen bij wat mensen kunnen, willen en bijdragen. Een mooi ideaal? Ja. Maar ook een noodzakelijke koerswijziging – en het onderwijs is de plek om die verandering in gang te zetten.

In maatschappelijke discussies rondom verstoorde ouder-kindrelaties ligt de focus vaak op de tekortkomingen van de ouder. Er wordt gesproken over nalatigheid, misbruik of emotionele verwaarlozing. Maar er bestaat ook een andere realiteit: situaties waarin kinderen ervoor kiezen het contact met hun ouder(s) te verbreken, vaak zonder duidelijke aanleiding of vanuit misverstanden die nooit zijn opgelost. Deze omgekeerde dynamiek verdient meer aandacht, omdat de sociale, psychologische en culturele factoren die hierbij een rol spelen, complex en onderbelicht zijn.

Het afgelopen jaar heeft de wereld opnieuw laten zien hoe onzeker, verdeeld en soms pijnlijk het leven kan zijn. Oorlog, kansenongelijkheid, klimaatverandering, en een groeiende wooncrisis drukken zwaar op onze collectieve schouders. De geopolitieke spanningen tussen Amerika, Europa en China, en de tragedies zoals het conflict in het Midden-Oosten, maken duidelijk dat de wereld verre van stabiel is.

Integratie in de samenleving, is een begrip van meerderheidsgroepen over minderheidsgroepen. Die eerste dominante groep heeft recht van spreken en de tweede groep met niet-dominanten, mag volgen en integreren. De spelregels voor integratie zijn niet voor iedereen even duidelijk.

Stel je eens voor dat we een bondscoach hebben die niks van voetballen afweet… Ja? Heb je hem? Stel je dan eens voor dat ons armoedebeleid gemaakt wordt door mensen die niks van armoede afweten.

Als armoede je leven bepaalt… ‘Gewoon mens zijn’ is er dan haast niet bij. Het is te gek voor woorden wat je dan uit de kast moet halen om je hoofd boven water te houden. Beleidsmakers hebben geen idee. Daarom schreef Tim ’s Jongens een boek om armoede aan hen uit te leggen.

De internationale ‘Dag van het Geluk’ is in het leven geroepen door de Verenigde Naties in 2012, symboliseert een wereldwijde erkenning van het belang van geluk en welzijn in het menselijk leven. Nederland, een land dat vaak hoog scoort op geluksschalen, stond ook dit jaar weer in de top 10 van het World Happiness Report. Maar initiatiefnemer Wim-Heerke Spronk begrijpt dat geluk meer is dan alleen een statistiek; het is een fundamenteel recht dat voor iedereen toegankelijk moet zijn.

Het was even een kort item in het nieuws: de VN had een speciaal gezant naar Nederland gestuurd om de huisvesting in ons land te onderzoeken. Zijn eerste bevindingen: we hebben helemaal geen asielprobleem, we hebben een huisvestingsprobleem door tal van verkeerde politieke beslissingen.