Dierenartsen worden vaak gedreven door een diepe liefde voor dieren. Toch botsen ze in de praktijk op immense uitdagingen. Lange werkdagen, emotioneel zware beslissingen, torenhoge kosten voor het runnen van een praktijk en een structureel gebrek aan ondersteuning dragen bij aan een giftige cocktail die het mentale welzijn aantast. Vooral jonge dierenartsen voelen de druk van de onrealistische verwachtingen van klanten, die steeds vaker online hun gal spuwen wanneer de medische realiteit niet strookt met de ‘adviezen’ van Dr. Google.
“De schaduwzijde van een roeping”
Daarnaast ontbreekt er in veel landen een sociale en financiële vangnetstructuur in de humane geneeskunde. Dit betekent dat dierenartsen zelf verantwoordelijk zijn voor hun inkomen en vaak lange dagen moeten maken om financieel rond te komen. Dit leidt niet alleen tot fysieke en mentale uitputting, maar ook tot een verhoogd risico op zelfdoding. De cijfers liegen er niet om: in diverse landen hebben dierenartsen een vier- tot vijfmaal hoger zelfdodingspercentage dan de algemene bevolking.
De contrasten in de sector
Terwijl gezelschapsdierenpraktijken worstelen met personeelstekorten en veehouderijdierenartsen geconfronteerd worden met respectloosheid en bureaucratische lasten, zijn er ook uitzonderlijke succesverhalen. Een voorbeeld zijn de ultramoderne paardenklinieken met een operatiekwartier en een internationale reputatie. Dergelijke klinieken laten zien hoe dierenartsen een onschatbare bijdrage leveren aan de economische en sportieve topprestaties van bijvoorbeeld de paardensector.
Echter, de euforie rond dergelijke succesverhalen mag niet verhullen dat de meeste dierenartsen in minder glamoureuze omstandigheden werken. De realiteit is dat veel dierenartsenpraktijken worstelen met een constante werkdruk en een gebrek aan financiële en emotionele beloningen. De mismatch tussen verwachtingen en realiteit drijft velen naar een breekpunt.
De weg vooruit: Respect, balans en erkenning
De situatie is zorgwekkend, maar niet onomkeerbaar. Er zijn meerdere stappen nodig om het welzijn van dierenartsen te verbeteren:
- Betere work-lifebalans: Dierenartsen moeten leren grenzen te stellen en hun werkdruk beheersbaar te houden. Dit vraagt om meer samenwerking binnen praktijken en het delegeren van taken aan ondersteunend personeel.
- Meer maatschappelijke erkenning: Het werk van dierenartsen moet breder gewaardeerd worden. Dit betekent betere verloning, maar ook een publiek bewustzijn over de werkelijke kosten van diergeneeskunde.
- Syndicale en politieke vertegenwoordiging: Dierenartsen moeten zich sterker organiseren om collectief hun belangen te verdedigen. Dit geldt voor eerlijke tarieven, administratieve lastenverlichting en betere regelgeving rond telediergeneeskunde.
- Mentale gezondheidszorg en preventie: Er moeten meer initiatieven komen om dierenartsen te ondersteunen in hun mentaal welzijn. Praten over psychische belasting mag geen taboe zijn, en preventieve programma’s moeten breder beschikbaar worden.
Trots, geluk en toekomstperspectief
Dierenartsen maken elke dag het verschil, niet alleen voor individuele dieren maar ook voor de volksgezondheid en de economie. Of het nu gaat om het garanderen van voedselveiligheid, het begeleiden van veehouders naar duurzame productiemethoden of het behandelen van geliefde huisdieren – hun rol is onmisbaar.
Het succesverhaal van de ultramoderne paardenklinieken moet dan ook niet alleen bewonderd, maar ook als inspiratie gebruikt worden. Door als beroepsgroep sterker te staan, netwerken te bouwen en trots te zijn op het vak, kan de diergeneeskunde haar toekomst veiligstellen. Want een gezonde dierenarts is uiteindelijk de beste garantie voor een gezond dier.
Het is tijd dat we niet alleen de levens van dieren beschermen, maar ook die van de mensen die zich elke dag voor hen inzetten.
