“Een meerderheid van de Tweede Kamer wil dat de rechter extra eisen gaat stellen aan belangenorganisaties die rechtszaken beginnen tegen de staat.” Dat meldt de NOS. Naast de rechts populistische partijen SGP (diende de motie in), BBB en JA21, PVV, FvD, Groep Van Haga, stemden ook de splinterfracties JA21 en Kamerlid Omtzigt voor de motie. De motie behaalde een meerderheid omdat ook de regeringspartijen VVD en CDA voor stemden. De JOVD is overigens tegen.
Aanleiding, zegt de NOS, zijn de rechtszaken tegen het kabinet over het klimaat- en stikstofbeleid, onder andere aangespannen door Urgenda en Mobilisation for the Environment. “Klimaatbeleid is een zaak van de politiek en niet van de rechter”, zegt Stoffer, van de SGP, een partij die ook voor de doodstraf is. Ongezond, vindt de SGP het, dat activistische, gesubsidieerde organisaties met rechtszaken de bouw van huizen kunnen tegenhouden en bedrijven waar duizenden mensen werken kunnen platleggen. Activisme… als het aan de SGP ligt leggen ze zelf op zondag, vanuit christelijk activistisch oogpunt, heel Nederland plat. Winkels dicht, niet zwemmen, horeca gesloten: zoals dat in grote delen van de biblebelt nog steeds zo is.
De motie-ondersteuners vragen zich af of partijen die naar de rechter gaan, wel genoeg achterban hebben om namens Nederland te spreken.
Dat is om twee redenen een vreemd argument. Ten eerste: het kabinet vraagt zich dat ook niet af bij LTO (waarvan maar weinig boeren lid zijn) en ANWB (waarvan niemand lid is vanwege hun standpunten) die toch overal aan praattafeltjes mee mogen beslissen. De overheid heeft zelfs de dranklobby aan tafel om te praten over drankpreventie. Zo secuur zijn ze in Den Haag dus niet met woordvoerders namens achterbannen. Maar ten tweede gaat het er helemaal niet om hoeveel mensen de rechtsgang ondersteunen, het gaat er om of de overheid zich aan haar eigen wetten houdt. Dan volstaat het al, dat er slechts ééntje naar de rechter stapt. Eigenlijk zou het OM zelfs eigenhandig de vermeende wetsovertreder voor de rechter moeten slepen.
Het is lastig dat Nederland op slot zit omdat ons stikstofbeleid geen ruimte biedt voor nieuwe huizen. En het is voor betrokkenen niet zo fijn dat ze de boerderij dicht moeten doen omdat wetgeving niet in hun voortbestaan voorziet. Maar dat ligt niet aan de actievoerders die naar de rechter gaan, dat ligt aan keuzes in de politieke besluitvorming in het verleden. De overheid vindt dat nu achteraf zelf verkeerde keuzes, ze heeft daarom wetten gemaakt om die dwaling weer recht te zetten.
Wat Urgenda en Mobilisation for the Environment nu doen is niks meer dan de overheid wijzen op haar eigen wetgeving.
Als die overheid eerst wetten maakt en vervolgens de juiste uitvoering van die wetten probeert te blokkeren, dan kom je toch wel op gevaarlijk terrein. We hebben niet voor niets een scheiding van machten (trias politica) in ons democratisch bestel gemaakt. Daarin is goed vastgelegd dat de controlerende macht losstaat van de wetgevende macht. Als we daarvan afstappen, gaan we richting een dictatuur.
Democratie en journalistiek gaan hand in hand. Daar waar de journalistiek goed is, is de democratie ook goed, vice versa. En bij een staatsgreep moet je altijd eerst het vliegveld en de media in handen hebben. Het is daarom beangstigend dat media niet bloeddorstig aanslaan op deze motie.
