Je hoeft niet heel veel fantasie te hebben hoe de Chinese media over die ballon schrijven. Daar worden de VS uiteraard beschuldigd van overdreven standpunten, en daar zien onze media dan weer het bewijs in dat het vast allemaal een vooropgezet plan is en dat als het níet om spionage gaat, dat het dan toch op zijn minst provocatie is.
We hebben het Jeugdjournaal geraadpleegd:
De Chinese ballon die een paar dagen geleden werd gezien boven de Verenigde Staten, is met een gevechtsvliegtuig uit de lucht geschoten. Volgens de Amerikanen zou de Chinese ballon gebruikt worden om mee te spioneren.
De ballon is in zee terechtgekomen. Het leger zoekt nu in het water naar de resten.
Weer of spionage?
China is niet blij dat hun ballon is neergehaald. Zij zeggen dat het een weerballon is, die per ongeluk van richting is veranderd. Geen spionageballon dus. Maar politici in de Verenigde Staten geloven dat niet. Door al het gedoe gaat een belangrijke afspraak niet door. Volgende maand zou een minister van de Verenigde Staten eigenlijk naar China reizen, maar dat is afgezegd.
Tweede ballon
Gisteren werd in de buurt van Zuid-Amerika een tweede mysterieuze ballon gespot. Juist daarom zeggen Amerikaanse politici dat het wel een spionage-ballon moet zijn. Want de kans dat in zo’n korte tijd twee ballonnen verkeerd vliegen, is heel klein.
Als ik bij het Jeugdjournaal gewerkt had dat bericht er heel anders uitgezien.
Volwassen mensen doen moeilijk over een ballon
In de VS hing een Chinese ballon in de lucht. Wat die ballon daar deed weet niemand. Maar Amerika doet er alles aan sterker te zijn dan China, dus hebben ze met een gevechtsvliegtuig die ballon kapot geprikt. Wereldleiders doet dat soort dingen ook vaak om er bij de volgende verkiezingen beter af te komen. In plaats van de beste leider ooit proberen te zijn, gebruiken ze allerlei andere truckjes om herkozen te worden.
De dreiging die de Westerse wereld van China ervaart is een economische. China was ooit wereldleider in de economie. Maar het land – zeg maar gerust continent – raakte op achterstand toen wij hier vanaf 1750 een industriële revolutie meemaakten. China doet nu verwoede pogingen die achterstand in te halen, ondermeer door in Afrika te investeren. Die strijd om de economie lijkt er een van leven op dood. Wereldleiders maken dat er van. Media doen daar gewoon in mee.
Het westen en China voeren wel oorlog in landen waar ze beiden strategisch belang hebben. Maar hoe vaak heeft China nu feitelijk oorlog gevoerd op westers grondgebied?
Met Rusland is hetzelfde aan de hand. Hoe vaak hebbe de Russen oorlog gevoerd in een westers land. Ja, ‘we’ staan vaak tegenover elkaar in landen waar we beiden belang hebben. Waarbij ‘belang’ zich laat vertalen naar ‘strategische ligging’, met Noord- en Zuid-Korea tot gevolg, of naar grondstoffen, met Russisch-Amerikaanse oorlog in Syrië tot gevolg. “Als je niet voor ons bent, ben je tegen ons” zei Bush. Balkenendes CDA wilde toen wel graag bij de ‘Coalition of the Willing’ horen, waarna we samen met Blair’s VK Irak binnenvielen wegens het later nooit bewezen gebruik van chemische wapens door Saddam Hoessein. In die oorlog vocht het westen tegen zijn eigen wapens die ze eerder aan Saddam hadden geleverd… Het kan verkeren: westers belang daar was stabiliteit, want daarmee haal je veel makkelijker olie uit de grond. Die stabiliteit dachten ze te creëren met Saddam, maar dat bleek een misvatting.
We zijn bang voor de Chinezen en voor de Russen. Maar hoe terecht is dat? En als dat terecht is, is groot is de schuld die we daar zelf aan hebben?
Het kan ook anders: we gaan als Nederland eindelijk inzien dat we ons land in ons eentje niet kunnen verdedigen, daar gaan we ons leger nooit eens een keer sterk genoeg voor krijgen. Dus met wie gaan we nu samen een leger opzetten? Met Duitsland! Ja, met Duitsland!!! Ik sprak familie op Nova Scotia die kort na de oorlog geëmigreerd is naar daar, en die snappen daar helemaal niks van. Die smerige oorlog die nu in de Oekraïne gevoerd wordt is er eentje zoals we niet meer op ons netvlies hebbe. Een nieuwe oorlog zou er heel anders uitzien. Dat bleek een misvatting: de roep om meer bewapening klinkt nu zelfs uit de mond van de christelijke SGP. En met wie gaan we dan samenwerken? Met de Duitsers.
‘Nooit verwacht’ en ‘niet aan zien komen’ gelden richting Rusland en China dus wel. En ik weet ook wel dat ervaringen uit het verleden geen garantie voor de toekomst zijn, maar het zet me wel aan tot nadenken. En dat nadenken probeer ik als journalist te doen. Daar is ‘wie is het die mij dit zegt’ een essentieel onderdeel van de waarde die je aan iets geeft. Als ik dan die ballon in het Amerikaanse luchtruim er weer bij pak, dan denk ik: zouden die Chinezen in deze tijden van technologische ontwikkelingen echt met een luchtballon gaan spioneren? En wat zouden ze dan via zo’n ballon aan de weet komen?
