Ton zijn vrouw woonde 3 jaar in het verzorgingshuis. Vanuit de wet langdurige zorg (Wlz) wordt dan alles vergoed. Toen duidelijk werd dat ze eindelijk rust zou krijgen, kwam ze naar huis. Met liefde omringd, mocht ze hier haar laatste reis gaan maken. Voor de sedatie waren middelen nodig via de huisarts. ‘Niemand heeft mij toen verteld dat je dan ineens in een ander hokje in het systeem zit’, aldus Ton. Met een Wlz-indicatie valt dit ineens onder de Zorgverzekeringswet (Zvw) terwijl ik voor de Wlz ook al maandelijks een flinke eigen bijdrage betaal.
Hokjeszorg
Het verhaal van Ton staat symbool voor veel ervaringen in gezinnen waar zorg elke dag de scepter zwaait. De hokjeszorg, we zitten met z’n allen vastgenageld aan wetten en regels die alle redelijkheid en ruimte ontnemen. We blijven maar zitten. Samen opgehokt worden we in stukjes geknipt om te kunnen voldoen aan de ophokplicht. In elk hokje een deel van jou. Die hokjes drijven mensen tot het uiterste. De zorgwetten trekken zich niks aan van menselijk(e) leed, behoeften en grenzen aan menselijke vermogens.
Het zorgsysteem troeft mensen af. Het is al lang geen stelsel meer voor mensen met zorgvragen maar een construct voor systeemfanaten en logistieke beheersers. Het stelsel botst met alles wat mensen kan helpen in hun zorgsituatie. Het botst met menselijke en maatschappelijk waarden. Het botst met de pijlers die van oorsprong de zorg dragen. We kalven steeds verder af. Wat blijft er nog over?
Nederland is een rijk land als het gaat om geld maar we zijn zo arm als een kerkrat, als het gaat om welzijn. Hoe men zich voelt, telt niet meer.
Hoeveel burgerleed is er nodig om de stem van Ton en anderen te laten gelden? Het kabinet wil zorgdragen voor zorg maar laat alles over aan de markt. Men heeft belangrijkere zaken en geeft opdracht voor het verder insnoeren van alles wat zorg zou moeten zijn. Insnoeren en ingewikkeld, en we moeten juist ontsnoeren en ontwikkelen. De schotten tussen de Zvw, Wlz en ook Wmo moeten weg!
Herziening van zorg is broodnodig
Maak ruimte en ga in gesprek. Geef burgers een stem die er toe doet. Vorm een ‘Zorgbreak Management Team’ van kennishouders en ervaringsdeskundigen. Een divers team met expertise en betrokkenheid vanuit alle hoeken van de samenleving. Luister naar adviezen van (praktijk)mensen die alles al tig keer hebben uitgedokterd. Maak onderscheid tussen inhoud en organisatie van zorg en zet de inhoud in de lead. Geef nieuwe inzichten en goede initiatieven een kans en geef burgers een stem die ertoe doet. Laat hen meedenken via mediakanalen. Hou de dialoog open, voelbaar en volgbaar. Wat maakt dat we dit nog steeds niet zo doen?
Niet langer opgehokt en opgefokt in zorghokjes maar ruimte en zorg voor elkaar. Ruimte om adem te halen en te ontspannen.
Hoe? Ruimte voor iedereen, niet alleen voor niet zorgbehoeftigen (en voor grootgrondbezitters die zich altijd wel redden). Mensen centraal met integrale zorg en ondersteuning voor wie dat nodig heeft. Als de zorg dan op de rails is, en het werkt, kunnen andere thema’s ook zo worden aangepakt. De zorg als trendsetter in onze samenleving maakt dat we met z’n allen bij de kern van ons leven blijven. Hoe mooi zal dat zijn.
Geluk Centraal brengt alles in de samenleving terug naar het fundament en bouwt dan weer op. Want als je voortborduurt op de weeffouten, ga je uiteindelijk dat gat niet dichten. Zo zijn we voor een Maatschappelijk Inkomen (gebaseerd op het idee van een basisinkomen) voor iedereen vanaf zijn geboorte en betaal je de Maatschappelijke Bijdrage (voorheen Belastingen) over al je verdiensten voor de Collectieve Uitgaven die een overheid te doen heeft ten behoeve van dat Maatschappelijk Inkomen, maar ook aan bijvoorbeeld zorg, openbaar vervoer, infrastructuur, energie en zo voort. In zo’n systeem kun je heel eenvoudig de problemen het hoofd bieden waarin ons land momenteel verkeert.