Laatste berichten Gelijkheid

De afgelopen week werd in Nederland een grens overschreden die ik tot voor kort niet voor mogelijk had gehouden. Terwijl elders op de wereld mensen opstaan voor vrijheid, rechtvaardigheid en menselijke waardigheid, overweegt onze eigen regering een wet die het helpen van mensen in nood strafbaar maakt. Medemenselijkheid, zo lijkt het, dreigt in Nederland een misdrijf te worden.

We durven het vaak niet zo hardop te zeggen. Maar moeten we het niet eindelijk doen? Is het onderwijssysteem waarin we generaties kinderen dwingen te functioneren niet zó verouderd, zó rigide, zó blind voor wat kinderen werkelijk nodig hebben, dat het op zijn minst voor een deel van de jeugd de grenzen van geestelijke kindermishandeling begint te raken?

In een tijd waarin Nederland geconfronteerd wordt met een historisch woningtekort, kiest het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) voor een fundamenteel andere aanpak: industrieel bouwen. Geen tijdelijke lapmiddelen meer, maar een structurele hervorming van de manier waarop we bouwen. Het gaat om gezonde, permanente gebouwen en woningen die volledig voldoen aan het Bouwbesluit, geconditioneerd worden geproduceerd in fabrieken en snel op locatie kunnen worden geplaatst. Duurzaam en betaalbaar.

Op dagen als Bevrijdingsdag staan we stil bij de verworven vrijheden van onze samenleving. Maar laten we verder kijken dan alleen de afwezigheid van oorlog. Laten we vrijheid ook zien als de ruimte om te zijn wie je bent, te denken wat je wilt, je eigen pad te kiezen, zonder angst, zonder uitsluiting, zonder veroordeling. Dat is de vrijheid die we moeten koesteren én beschermen. Want alleen als we vrijheid beschouwen als een gedeeld goed, iets dat pas echt bestaat als het er voor iedereen is, dan geven we het door aan de generaties na ons. Dan maken we de woorden van de dichter Paul van Vliet waar: “Vrijheid is geen recht, het is een opdracht.”

Stel je een wereld voor waarin we niet meer denken in hokjes. Geen labels als hoog- of laagopgeleid, statushouder, theoretisch of praktisch. Een wereld waarin elk mens telt om wie hij of zij is, niet om welk diploma er op het CV staat. Waarin we niet langer proberen iedereen te persen in hetzelfde stramien, maar waarin we beginnen bij wat mensen kunnen, willen en bijdragen. Een mooi ideaal? Ja. Maar ook een noodzakelijke koerswijziging – en het onderwijs is de plek om die verandering in gang te zetten.

Afgelopen week werden we opnieuw geconfronteerd met het zorgwekkende nieuws dat het reizen met het openbaar vervoer in Nederland opnieuw 20% duurder zal worden. Vervoersbedrijven luiden de noodklok, en de reactie van de overheid is helder: er moeten keuzes gemaakt worden. Het kabinet staat voor een dilemma, waarbij het verhogen van tarieven lijkt te worden gepresenteerd als de enige optie.

Net als Hans Spekman, voormalig PvdA-raadslid, wethouder, Kamerlid en partijvoorzitter, roep ik samen met de verenigde vooruitdenkers op tot een nieuwe benadering van populisme: niet gericht op de leiders, maar op de anders denkenden. Mijn oproep komt op een moment dat er in de media nog te vaak aandacht is voor personen in plaats van de thema’s die de samenleving werkelijk bezighouden.

Het afgelopen jaar heeft de wereld opnieuw laten zien hoe onzeker, verdeeld en soms pijnlijk het leven kan zijn. Oorlog, kansenongelijkheid, klimaatverandering, en een groeiende wooncrisis drukken zwaar op onze collectieve schouders. De geopolitieke spanningen tussen Amerika, Europa en China, en de tragedies zoals het conflict in het Midden-Oosten, maken duidelijk dat de wereld verre van stabiel is.

Integratie in de samenleving, is een begrip van meerderheidsgroepen over minderheidsgroepen. Die eerste dominante groep heeft recht van spreken en de tweede groep met niet-dominanten, mag volgen en integreren. De spelregels voor integratie zijn niet voor iedereen even duidelijk.

Stel je eens voor dat we een bondscoach hebben die niks van voetballen afweet… Ja? Heb je hem? Stel je dan eens voor dat ons armoedebeleid gemaakt wordt door mensen die niks van armoede afweten.

Als armoede je leven bepaalt… ‘Gewoon mens zijn’ is er dan haast niet bij. Het is te gek voor woorden wat je dan uit de kast moet halen om je hoofd boven water te houden. Beleidsmakers hebben geen idee. Daarom schreef Tim ’s Jongens een boek om armoede aan hen uit te leggen.

Tot op het laatste moment was het spannend of we een kabinet zouden krijgen met een partij die stelselmatig hele groepen van onze samenleving wegzet én met een partij die als tool door een marketingbureau in de markt is gezet. Omtzigt en Yeşilgöz waren die eendenkooi ingekropen en eenmaal binnen kregen ze het idee dat ze niet meer uit konden. Geluk Centraal heeft een brief geschreven waarmee die twee alsnog het rechte pad hadden kunnen kiezen, zonder gezichtsverlies, maar vooral omwille van het landsbelang.