Wim-Heerke Spronk: Aannameschap, een nieuwe benadering van wetenschap in tijden van onzekerheid?

"Aannameschap, wat een prachtig woord." In een wereld van onzekerheid, waarin uitdagingen als bosbranden, klimaatverandering en andere complexe vraagstukken zich voordoen, biedt aannameschap wetenschappers een krachtig hulpmiddel om hun onderzoek en bevindingen op een meer transparante en realistische manier te presenteren. Het omarmen van de realiteit van onzekerheid en het erkennen van aannames in wetenschap leidt tot een dieper begrip van de complexe realiteit waarin we leven. Door deze benadering te omarmen, kunnen we de uitdagingen van de moderne tijd effectiever aanpakken en een solide basis leggen voor een duurzamere toekomst en de uitdagingen van vandaag en morgen.

Interessant? Deel het artikel

Foto: WHS MEDIA
Foto: WHS MEDIA

De wereld waarin we leven wordt momenteel geconfronteerd met een reeks onverklaarbare gebeurtenissen die wetenschappers voor raadsels plaatsen. Van verwoestende branden die grote delen van Rhodos en Canada in de as leggen tot recordtemperaturen in de oceanen, hagelstenen zo groot als golfballen in Italië en kosmologische vraagstukken die ons menselijk bestaan beïnvloeden. Deze mysteries hebben wetenschappers wereldwijd bezorgd gemaakt, omdat ze zich bewust zijn van de complexiteit en de gevolgen van deze fenomenen.

Een vurige ramp

Momenteel wordt de wereld geconfronteerd met een zorgwekkend aantal bosbranden. Tien procent van Rhodos staat in brand, en in Canada gaat een gebied zo groot als Nederland verloren door vurige vernietiging. Deze ongekende branden hebben niet alleen catastrofale gevolgen voor de ecosystemen, maar ze veroorzaken ook smog die zich over het oostelijke deel van de Verenigde Staten verspreidt, waardoor de gezondheid van miljoenen mensen wordt bedreigd.

Wetenschappers zijn zich bewust van de invloed van klimaatverandering op de frequentie en intensiteit van branden, maar de exacte mechanismen achter deze branden blijven soms een raadsel.

Het begrijpen en aanpakken van dit groeiende probleem vereist een diepgaande analyse van complexe ecologische, atmosferische en menselijke factoren.

Een dreigende ramp voor het leven onder water

De oceanen zijn de levensader van onze planeet en spelen een cruciale rol in het reguleren van het klimaat. Echter, de temperaturen van de oceanen stijgen in een verontrustend tempo naar recordhoogten. De gevolgen van deze opwarming zijn alarmerend, met schade aan koraalriffen, veranderingen in migratiepatronen van zeedieren en een mogelijke toename van frequente en krachtige stormen.

Hoewel wetenschappers begrijpen dat de uitstoot van broeikasgassen een belangrijke rol speelt bij het veroorzaken van de opwarming van de aarde, blijft het een uitdaging om het volledige scala aan factoren die bijdragen aan de opwarming van de oceanen te begrijpen en te kwantificeren. De complexiteit van het maritieme ecosysteem en de interacties met het klimaatsysteem maken dit tot een van de meest uitdagende onderzoeksdomeinen van de hedendaagse wetenschap.

De raadsels van het heelal

De kosmos is al eeuwenlang een bron van verwondering en fascinatie voor de mensheid. De Belgische kosmoloog Thomas Hertog (natuurkundige en voormalig medewerker van professor Stephen Hawking) heeft onlangs in Zomergasten met Theo Maassen gesproken over zwarte energie, een mysterieuze kracht die het universum lijkt te versnellen in zijn uitdijing. De impact van dergelijke kosmologische fenomenen op ons menselijk bestaan roept vragen op over het begrijpen van de aard van het universum en onze plaats daarin.

Hoewel de wetenschap grote vooruitgang heeft geboekt in het begrijpen van de kosmos, zijn er nog steeds vele onopgeloste vragen en complexiteiten die onderzoekers uitdagen.

Het begrijpen van de donkere energie en andere kosmologische vraagstukken vereist geavanceerde theorieën, experimenten en technologieën die nog in ontwikkeling zijn.

De hedendaagse wereld wordt geconfronteerd met een scala aan onverklaarbare gebeurtenissen die wetenschappers voor uitdagingen plaatsen. De verwoestende branden en opgewarmde oceanen en de vele kosmologische raadsels zijn complex en vragen om een diepgaand en multidisciplinair onderzoek. In een tijd waarin onzekerheid een constante factor lijkt te zijn, blijft het essentieel dat wetenschappers openlijk de aannames en beperkingen van hun onderzoek bespreken en een transparante benadering hanteren. Het omarmen van ‘aannameschap’ kan wetenschappers helpen om de complexiteit van deze fenomenen beter te begrijpen en effectievere oplossingen te vinden voor de uitdagingen van de moderne tijd. Het blijft van cruciaal belang om voort te bouwen op wetenschappelijk onderzoek en samen te werken om de mysteries van onze complexe wereld te ontrafelen.

De onzekerheid van de moderne tijd

Traditioneel gezien werd wetenschap beschouwd als een zoektocht naar absolute waarheid, ondersteund door strenge methodologieën, reproduceerbare experimenten en harde feiten. Wetenschappers streefden ernaar de wereld om hen heen te begrijpen door middel van empirische waarnemingen en verifieerbare gegevens. Het einddoel was om theorieën te ontwikkelen die als onbetwistbare feiten werden beschouwd, waarop verdere kennis kon worden gebouwd.

In de loop der jaren hebben wetenschappers echter steeds meer te maken gekregen met complexe en interdisciplinaire vraagstukken, zoals klimaatverandering, genetische modificatie, kunstmatige intelligentie (AI) en epidemiologie. Deze vraagstukken worden gekenmerkt door een hoge mate van onzekerheid, omdat ze worden beïnvloed door talloze variabelen, onvoorspelbare gebeurtenissen en voortdurend veranderende omstandigheden.

De menselijke factor in wetenschap

De menselijke factor mag niet worden onderschat in de moderne wetenschap. Wetenschappers, net als alle mensen, hebben inherente vooroordelen, beperkte kennis en cognitieve beperkingen. Daarnaast kunnen sociaal-culturele invloeden en politieke druk ook van invloed zijn op het wetenschappelijke proces. Dit leidt tot aannames – redelijke veronderstellingen en hypothesen – die als uitgangspunt worden gebruikt in onderzoek, maar die niet altijd volledig empirisch kunnen worden bewezen.

Door aannameschap erkent de moderne wetenschap dat zij niet altijd de zekerheid kan bieden die we voorheen verwachtten. Wetenschappers moeten nu openlijk de aannames en beperkingen van hun onderzoek bespreken en transparant zijn over de onzekerheid die hun bevindingen kan omringen. Aannameschap benadrukt dat wetenschap in tijden van onzekerheid niet betekent dat we moeten afstappen van de methodologieën die wetenschap krachtig maken, maar eerder dat we een eerlijkere en meer inclusieve benadering moeten aannemen.

Wordt aannameschap de nieuwe wetenschap?

Het omarmen van aannameschap door de  wetenschap heeft verschillende voordelen. Ten eerste stelt het wetenschappers in staat om realistischer te zijn over de beperkingen van hun werk, waardoor ze beter in staat zijn om de reikwijdte van hun bevindingen te begrijpen. Dit helpt ook om de wetenschappelijke gemeenschap en het bredere publiek bewust te maken van de complexiteit van hedendaagse vraagstukken.

De wetenschap heeft altijd gestreefd naar het begrijpen van de wereld om ons heen, maar het is belangrijk om te erkennen dat absolute zekerheid zelden bereikt wordt. In plaats daarvan leidt elk wetenschappelijk onderzoek tot nieuwe inzichten en aannames die ons begrip vergroten. Aannameschap voegt een extra dimensie toe aan wetenschap, waarin wetenschappers expliciet erkennen dat onzekerheid en aannames een integraal onderdeel zijn van hun werk. Deze benadering heeft consequenties voor onze maatschappij, vooral als het gaat om controversiële onderwerpen, zoals bijvoorbeeld het gebruik van glyfosaat in relatie tot gezondheidsrisico’s.

Glyfosaat en aannameschap

Een voorbeeld waarin aannameschap een belangrijke rol speelt, is het onderzoek naar glyfosaat, een veelgebruikt herbicide. Wetenschappers hebben inderdaad sterke aanwijzingen gevonden voor een verband tussen glyfosaat en gezondheidsproblemen. Hoewel dit bewijs aannemelijk lijkt, is het belangrijk om te erkennen dat wetenschap zich vaak op cumulatief bewijs baseert.

Zoals beschreven in het boek “De Parkinsonpandemie” van Bas Bloem, worden verschillende onderzoeken aangehaald die een sterke indicatie geven van een verband tussen glyfosaat en gezondheidsproblemen. Hoewel dit overtuigend bewijs is, kunnen wetenschappers nog steeds voorzichtig zijn met het trekken van definitieve conclusies, omdat wetenschappelijk onderzoek complex is en soms tegenstrijdige resultaten kan opleveren. De erkenning van aannameschap heeft ook maatschappelijke implicaties. Het illustreert dat wetenschap geen vaststaande waarheden oplevert, maar eerder een proces van voortdurende ontdekking en herziening is. Als samenleving moeten we ons bewust zijn van de grenzen van wetenschap en openstaan voor voortdurende discussie en evaluatie van bevindingen, vooral wanneer het gaat om kwesties die de gezondheid en het welzijn van mensen beïnvloeden.

Ik verwijs ook graag naar de talkshow waar Geluk Centralers in gesprek gaan met parkinsonpatiënt Ernst Daniël Smid als hoofdgast. Dit gesprek illustreert overduidelijk het belang van het betrekken van wetenschap in bredere maatschappelijke discussies. Wetenschap moet niet geïsoleerd blijven in laboratoria en academische kringen, maar een centrale rol spelen in het informeren van beleidsmakers en het vormgeven van beslissingen die onze samenleving en gezondheid beïnvloeden. Aannameschap voegt een cruciale dimensie toe aan de wetenschap, waarbij wetenschappers expliciet erkennen dat onzekerheid en aannames een essentieel onderdeel zijn van hun werk. Glyfosaat en gezondheidsrisico’s is dan ook een treffend voorbeeld waarin wetenschappers sterke aanwijzingen hebben gevonden voor een verband, maar waar het proces van voortdurende ontdekking en onderzoek aan de gang is.

De wetenschap zegt dat het steeds zekerder is dat er een relatie met Parkinson en kanker is. Maar stelt dat ze het niet zeker weten. Daarom mag dat gif nog gebruikt worden. Als aannameschap het ‘nieuwe’ gewoon wordt, zou het allang verboden zijn.

Als maatschappij moeten we de impact van wetenschappelijke bevindingen erkennen en betrekken bij bredere discussies om op feiten gebaseerde en verantwoorde beslissingen te nemen voor het welzijn van onze planeet en de mensen die erop leven.

Tenslotte stimuleert aannameschap een cultuur van voortdurende reflectie en kritische evaluatie, wat uiteindelijk kan leiden tot meer robuuste en betrouwbare resultaten. Het kan ook de samenwerking tussen verschillende disciplines bevorderen, omdat wetenschappers erkennen dat veel vraagstukken meerdere perspectieven vereisen om ze volledig te begrijpen.

Interessant? Deel het artikel

Blijf op de hoogte

Abonneer je op onze nieuwsbrief zodat we je geregeld op de hoogte kunnen houden.
Wat zouden we het leuk vinden als je ons ook een mail stuurt met waar jij gelukkig van wordt.

Meer over

Blijf op de hoogte

Abonneer je op onze nieuwsbrief zodat we je geregeld op de hoogte kunnen houden. Wat zouden we het leuk vinden als je ons ook een mail stuurt met waar jij gelukkig van wordt.

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *