Naar aanleiding van mijn eerdere artikelen ‘Pure Diefstal‘ over de megawinsten van energiereuzen en de toenemende kloof tussen arm en rijk en ‘Gelijkheid tussen arm en rijk is belangrijk voor een inclusieve samenleving‘, is het pijnlijk duidelijk dat de situatie niet verbetert, maar eerder verslechtert. De recente onthullingen tonen aan hoe banken en energiebedrijven onverminderd enorme winsten blijven maken en deze als riante dividenden aan hun aandeelhouders uitkeren. Ondertussen zien talloze huishoudens zich geconfronteerd met de last van oplopende energierekeningen en hypotheekrentes, waardoor ze in financiële benauwdheid verkeren.
De schrijnende discrepantie: banken, energiereuzen en overheid
De schokkende ongelijkheid die voortkomt uit dit scenario is ronduit onacceptabel. Terwijl banken en energiebedrijven hun recordwinsten vieren, is de realiteit voor veel gezinnen een gevecht om financieel het hoofd boven water te houden. Het is onbegrijpelijk dat deze bedrijven zo’n groot deel van hun winsten reserveren voor aandeelhouders, terwijl mensen met bescheiden inkomens worstelen om basisbehoeften te vervullen en met moeite hun energierekeningen en hypotheken kunnen betalen.
Het meest zorgwekkende aan deze situatie is het schrijnende contrast tussen de winstgevendheid van banken en energiereuzen en de inspanningen van de overheid om mensen met lage en modale inkomens te ondersteunen. Het is ironisch dat dezelfde overheid die belast is met het beschermen en dienen van haar burgers, gedwongen is om maatregelen te nemen om de financiële last van energierekeningen voor sommige huishoudens te verlichten, terwijl de bedrijven die deze rekeningen opstellen juist enorme winsten boeken.
Economisch systeem in crisis
Deze recente gebeurtenissen werpen opnieuw een ontnuchterend licht op de gebreken van ons huidige economische systeem. Het is duidelijk dat er fundamentele problemen zijn met hoe winsten worden verdeeld en wie er uiteindelijk van profiteert. Het is onaanvaardbaar dat de samenleving het slachtoffer wordt van dit onevenwichtige systeem, waarbij enkelen schaamteloos profiteren ten koste van velen.
De overwinsten van banken en grote bedrijven hebben lange tijd voor controversie gezorgd. De groeiende kloof tussen de rijken en de armen, gecombineerd met de uitputting van natuurlijke hulpbronnen en de destructieve gevolgen van het huidige economische systeem, roepen vragen op over de houdbaarheid van dit model.
Volgens mij is het de hoogste tijd om de rol van de overheid als bankier te overwegen, waarbij overwinsten worden herverdeeld ten behoeve van het algemeen welzijn en een duurzame economie.
Verantwoordelijkheid van aandeelhouders en bedrijven
Het fenomeen van overwinsten, waarbij grote bedrijven torenhoge winsten uitkeren aan een selecte groep aandeelhouders terwijl de meerderheid van de bevolking worstelt om rond te komen, roept zo gezegd ethische en economische vragen op. Dit patroon leidt tot een groeiende kloof tussen de rijken en de armen, waardoor sociale ongelijkheid toeneemt en de samenleving uit balans raakt. Dit wordt versterkt door het feit dat de verdeling van deze winsten niet altijd samengaat met maatschappelijke verantwoordelijkheid of duurzaamheid.
De verantwoordelijkheid van aandeelhouders in grote bedrijven is een onderwerp van discussie. Hoewel aandeelhouders een belangrijke rol spelen in het financieren en sturen van bedrijven, hebben ze ook de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat bedrijven op een ethische en maatschappelijk verantwoorde manier opereren. In het geval van overwinsten bij grote energiereuzen en banken, waarbij miljarden euro’s naar aandeelhouders vloeien terwijl veel huishoudens worstelen met hoge energierekeningen en hogere hypotheekrentes, wordt deze verantwoordelijkheid ter discussie gesteld.
De rol van de overheid als bankier
In dit licht is het interessant om te overwegen hoe de overheid een rol kan spelen als bankier en financieel intermediair, met een focus op duurzaamheid, gelijkheid en maatschappelijk welzijn. Dit houdt in dat de overheid een centrale rol speelt bij het beheren van financiële transacties en het waarborgen van een eerlijke verdeling van winsten.
Een mogelijk scenario is dat de overheid als enige financiële instelling fungeert, waarin mensen hun geld kunnen sparen en transacties kunnen uitvoeren. Hierdoor wordt het systeem vereenvoudigd en worden complexe financiële producten geëlimineerd.
Bovendien kan de overheid fungeren als de primaire verstrekker van hypothecaire leningen, waarbij leningen worden verstrekt tegen eerlijke rentetarieven en met aandacht voor duurzaamheid.
Eerlijke beprijzing en Maatschappelijke Bijdrage
Een cruciaal aspect van deze benadering is de invoering van eerlijke prijsstelling voor producten en diensten. Producten moeten worden geprijsd op basis van hun impact op gezondheid, milieu, gelijkheid en gedrag. Dit mechanisme zorgt ervoor dat vervuilende of schadelijke producten hoger worden geprijsd, terwijl duurzame en gezonde opties toegankelijker worden gemaakt.
Een deel van de prijs van elk product zou een percentage moeten bevatten dat wordt gebruikt om de negatieve impact op het milieu of onze samenleving te compenseren en een deel ten behoeve van het Maatschappelijk Inkomen. Bovendien kunnen bedrijven die winst maken een deel van die winst afdragen aan de Maatschappelijke Bijdrage (alternatief voor belasting), om zo bij te dragen aan collectieve initiatieven.
Gedragsverandering en toekomstperspectief
Deze nieuwe benadering van financiën stimuleert een gedragsverandering bij zowel bedrijven als individuen. Bedrijven worden aangemoedigd om duurzaam en verantwoordelijk te opereren, omdat hun winsten gedeeltelijk worden herverdeeld ten behoeve van de samenleving. Individuen worden aangemoedigd om milieubewuste keuzes te maken en bij te dragen aan het algemeen welzijn, omdat hun consumptiegedrag direct van invloed is op hun Maatschappelijk Inkomen.
De rol van de overheid als bankier voor een duurzame economie kan een krachtig middel zijn om sociale ongelijkheid te verminderen, duurzaamheid te bevorderen en het algemeen welzijn te verbeteren.
Dit vereist een heroverweging van het huidige economische systeem, waarbij overwinsten en financiële transacties worden ingezet voor collectieve doelen. Door eerlijke prijsstelling, herverdeling van winsten en een focus op maatschappelijke verantwoordelijkheid, kan een dergelijk systeem een positieve verandering teweegbrengen die onze samenleving naar een duurzamere toekomst leidt.
Geld als middel voor geluk: Het nieuwe economische perspectief
De rol van geld in onze samenleving heeft zich door de eeuwen heen ontwikkeld van een eenvoudig ruilmiddel tot een complex instrument dat invloed heeft op verschillende aspecten van ons leven. Geluk Centraal, de visionaire verenigde vooruitdenkers die de maatschappij wil herdefiniëren, benadrukt dat geld oorspronkelijk is bedacht als ruilmiddel om waarde uit te drukken in getallen. Echter, de obsessie met geld als doel op zichzelf heeft geleid tot uitwassen in onze economie en maatschappij.
Geluk Centraal pleit voor een radicaal nieuwe benadering, waarbij geluk en welzijn de werkelijke waarde van geld bepalen.
Geluk Centraal benadrukt het belang van het herstellen van de basisprincipes in onze maatschappij en mede-oprichter en vooruitdenker Harrie Kiekebosch schreef hierover al eerder het doorwrochte artikel ‘Met geld als middel in plaats als doel bepaalt de maatschappelijk waarde van de prijs‘. Geld moet worden gezien als een middel, niet als een doel. In plaats van voort te bouwen op bestaande fouten en weeffouten, stelt Geluk Centraal voor om terug te gaan naar de essentie en opnieuw op te bouwen. Wij introduceren het concept van een Maatschappelijk Inkomen (alternatief voor toeslagen, studiebeurs, AOW, uitkeringen, etc.) voor iedereen vanaf de geboorte, gebaseerd op het idee van een basisinkomen, en een Maatschappelijke Bijdrage voor collectieve uitgaven.
Geluk als waardemaatstaf is mijn conclusie
De fundamentele verschuiving die Geluk Centraal voorstaat, is om geld te verbinden met geluk. Geluk wordt beschouwd als de drijvende kracht achter de waarde van geld. Dit vergt een verandering in de mentaliteit van de samenleving, waarbij de nadruk verschuift van financiële winst naar geluk, met onze pijlers zoals gelijkheid, gezondheid, groen en gedrag.
De verandering die Geluk Centraal voorstelt, gaat verder dan economische aanpassingen. Het vereist een verandering in de volksaard, vergelijkbaar met hoe Nederland in de loop der jaren veranderde op het gebied van drugs, homorechten en duurzaam denken. Ik ben ervan overtuigd dat een collectieve mentaliteitsverschuiving mogelijk is, waarbij geluk belangrijker wordt geacht dan het najagen van rijkdom.
Geluk Centraal stelt voor de overheid een centrale rol te geven als ‘bankier’ in het nieuwe economische model. De overheid beheert niet alleen het Maatschappelijk Inkomen en de Maatschappelijke Bijdrage voor de collectieve uitgaven, maar fungeert ook als een buffer tegen schuldeisers en biedt schuldenaars kansen voor een nieuwe start.
Ik pleit dan ook voor eerlijke prijsbepaling van producten en diensten op basis van hun impact op gezondheid, milieu, gelijkheid en gedrag. Zo worden producten die bijdragen aan welzijn beloond, terwijl vervuilende of ongezonde producten duurder worden gemaakt. Een deel van de prijzen wordt gereserveerd voor het Maatschappelijk Inkomen, terwijl winsten maatschappelijk bijdragen aan collectieve uitgaven.
Oproep tot een revolutionaire herdefiniëring van de rol van geld in onze samenleving
Samen met de verenigde vooruitdenkers, wetenschappers, ondernemers en betrokken burgers van Geluk Centraal roep ik op tot dienend leiderschap en een revolutionaire herdefiniëring van de rol van geld in onze samenleving. Het concept van geluk als maatstaf voor waarde, het herstellen van de basisprincipes en het terugbrengen van geld tot een middel om welzijn te bevorderen, vormen de kern van hun nieuwe economische perspectief. Deze benadering beoogt niet alleen economische transformatie, maar ook een verschuiving in mentaliteit en prioriteiten, met als uiteindelijk doel een gelukkigere en rechtvaardigere samenleving.
